OSSE HISTORIE
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1944
Bevrijdingsdagboeken

Bevrijdingsdagboeken_Opening23 (jpg)


Van 17 tot en met 27 september 2014 zet het Stadsarchief elke dag fragmenten uit dagboeken op de site van verschillende mensen die de bevrijding van Oss hebben meegemaakt. Dit zijn hele verschillende mensen; een broeder, frater, journalist en twee inwoners van Oss. In de inleidende tekst leest u meer over deze schrijvers.

Pater Simplicius:
's avonds om 6.45 uur:
Vandaag was in Oss alles rustig. Niet ver hiervandaan is echter wel iets te doen geweest. Vanmorgen onder de H.Mis in Berghem werd er flink geschoten in de richting Veghel en omgeving. Gedurende de dag verstomde het geschut, totdat het om een uur of vijf weer begon, maar nú meer in de richting van Den Bosch. Het laatste uur davert de lucht hier weer van de vliegmachines.
Volgens de Radio van 2.45 mag men in die plaatsen, die nog niet geheel vrij of veilig zijn, niet vlaggen, en moet men zich onthouden van alle demonstratie. Hier in Oss zijn dan ook geen vlaggen meer te zien. Ook de meeste Oranje-lintjes zijn verdwenen.

's avonds om 10 uur:
Volgens RADIO "ORANJE" van 8.15 hedenavond is de Duitse doorbraak tussen veghel en Uden volgkomen ondergraven en is de "Corridor" tussen Eindhoven en Nijmegen weer hersteld. Verder wordt gemeld, dat het Tweede Engelse Leger de RIJN bij ARNHEM bereikt heeft.
Van Arnhem zelf word meld, dat de stad in brand staat.

Rode Kruis:
Verbonden te Nuland een burger. Aard der verwonding: granaatscherf in de buik. Na verbonden te zijn met ziekenauto van de firma Rosmalen naar St. Annaziekenhuis vervoerd, aldaar overgenomen door verplegend personeel.

Henk Neuschäfer:
's-Morgens om half vijf door schoten uit een vliegtuig wakker geworden en direct naar de kelder gegaan en daar blijven slapen. 's-Avonds tegen pl.m. 6 uur weer veel "Gliders" over Oss gekomen in de richting bezuiden Nijmegen. Voor alle zekerheid maar weer in de kelder gaan slapen.

Joannes Post:
's Morgens even naar de fabriek waar voorlopig salaris werd uitbetaald, verder niet veel bizonders behalve de spanning in Arnhem. V/mg bezetting aangekomen o.a. BBA, Mons. De Boerpark en verder de fabrieken.

"De Sirene":
Gisterenavond laat is er Engelse infanterie gearriveerd, welke in stelling is gegaan. Prachtig en na de gebeurtenissen van de voorafgaande dagen en het direct optreden van de Moffen is dit zeker toe te juichen. Het geeft om eendeels een gevoel van groter veiligheid maar vervult ons ook anderdeels met groter zorgen. Want al boezemden die geweldige tanks de Duitsers blijkbaar een „heilig" ontzag in zodat ze haastig de benen namen toen er eer tweetal kwamen opdagen, toch denken we niet dat Oss uitsluitend en alleen met tanks, wanneer onze voormalige bezetters het in hun hoofd zouden krijgen een groots opgezette tegenaanval te doen, te verdedigen zou zijn. Nadat er tevens meer ,,bewegelijke" troepen zijn aangekomen zullen kleine groepjes vijanden zich zeker niet meer met de zelfde vrijpostigheid in Oss durven wagen. Vervolgens schijnt er in de naaste omgeving alles te zijn afgezet en werden er rondom het centrum verschansingen opgeworpen en hebben hier tanks en geschut een plaatsje gevonden. Dit alles lijkt voor hen die niet zo diep nadenken, heel aardig, maar andere kunnen er de conclusie uit trekken, dat we eigenlijk in de frontlijn liggen. Er is echter niets aan te doen: Die frontlijn moet nu eenmaal ergens lopen en dat ze nu eenmaal onze richting heeft gekozen is voor ons slechts te betreuren nadat we zo fenomenaal blij zijn geweest over onze herkregen vrijheid waarover we aanvankelijk zo onze eigen ideeën hadden. Gelukkig evenwel zijn we er tot nu toe heel schappelijk afgekomen. In de wetenschap, dat we er mogelijk nog niet zijn, hopen we geduldig op de goede afloop en zullen we maar rustig afwachten... In ieder geval zijn er elders velen, die het harder dan wij te heler hebben. Er zijn trouwens ook dingen welke je ook weer met vreugde vervullen. Zo is onze „Sirene" hedenmiddag officieel en openlijk verschenen. Waarlijk, vooral voor hen, die er tot nu aan hebben meegewerkt, en die dit blad hebben verspreid, een groots moment. Om het eens met heel eenvoudige woorden te zeggen: Het deed je „ouwe" hart goed. Met hoeveel gevaar was het blaadje lange tijd in elkaar gezet, en met welke voorzichtigheid had het zijn weg naar bepaalde adressen moeten vinden. Ditmaal was het in Oranje-kleur gedrukt, de kleur, welke ons nu meer dan ooit dierbaar is, omdat deze ons zoveel weet te vertellen, omdat deze naast de kleuren van de Nederlandse vlag zulk een schitterende kleur is. Geen wonder dat de exemplaren van onze ,,Sirene" hen die zo aanboden, uit de handen vlogen! Overigens was dit in het openbaar verschijnen voor mij een volkomen verrassing. Nooit heb ik mij tijdens de illegale periode er in verdiept, dat de „Sirene" nog eens op deze wijze aan de man gebracht zou kunnen worden, Toch is het idee om het in het vervolg zo te gaan doen, een goed idee. Onze taak in deze is voortaan geëindigd. Onze ondergrondse persarbeid behoort nu tot het verleden. Laten we ,,De Sirene" voortaan over aan hen die er beter voor kunnen zorgen, aan vakmensen, aan wie het blad hopelijk goed wordt toevertrouwd. Wij voor ons kunnen God slechts danken, dat de Gestapo ons nooit op het spoor is gekomen. En daarom gaan onze gedachten vooral uit naar één van onze groep, die deze blijde dagen niet mag meemaken... Juist enige weken voor onze bevrijding werd hij wegens onbekende redenen gearresteerd door de S.D. Het had voor hem zo geheel anders kunnen zijn! De herinnering aan deze kameraad tempert ons enthousiasme. Als er één recht had om nu glorius de Oranje-Sirene te verspreiden, dan zeker hij, wiens naam we thuns kunnen noemen, omdat het voortaan geen gevaar meer oplevert: Martien! Voor zover bekend, verblijft hij in de S.D,-gevangenis te 's-'Bosch[1]. Martien, of je al of niet voor je opofferend en gevaarlijke arbeid voor de Sirene bent vastgezet - hoogstwaarschijnlijk heeft het inderdaad een andere oorzaak gehad - we hopen vurig, dat je spoedig gezond en wel in het bevrijde Oss moogt terugkeren en getuige moogt zijn, dat de eens illegale Sirene, die een vriend was voor honderden, misschien zelfs wel voor duizenden, als legale Sirene de krant wordt voor Oss en omgeving. Immers Oss en omgeving hebben morele verplichtingen aan ons en jouw blad. Moge de naam ,,Sirene" voortaan klinken over geheel Oss, onze namen blijven verder ongenoemd!
Het nummer van vandaag bevat o.m. een proclamatie van H.M. de Koningin, een artikel van do hand van onze burgemeester, waarin deze ,,De Sirene" voor de toekomst ziet uitgroeien tot een groot streekblad; een artikel geschreven door de hoogeerw. Deken en andere stukken. Het wordt uitgegeven door de Sectie Voorlichting van M.G. Dit was voor wat Oss aangaat, de gebeurtenis van vandaag.
Van verderop trekt het volgende speciaal de aandacht;
Nijmegen werd heden geheel van vijanden gezuiverd. In Arnhem schijnt het helaas slecht te gaan. De toestand is daar critiek. Wat zal het met die prachtige Gelderse stad en haar inwoners worden? Hopelijk slechts een tijdelijke tegenslag... Reeds wezen we er op, dat,alhoewel ook wij niet van alle kanten onbezorgd de komende dagen tegemoet kunnen zien, men er elders toch heel wat slechter aan toe is. En dan heeft tot slot nog „Adolf Snor" voor de clou gezorgd: Hij heeft n.l. al zijn officieren opdracht gegeven zichzelf zoveel mogelijk te ontzien, daar zij gespaard moeten blijven om bij een eventuele derde wereldoorlog leiding te kunnen geven. Hij derhalve, die altijd zulk een grote mond heeft gehad over de zege van het Germanen- en Nazidom in de tegenwoordige oorlog blijkt derhalve tot andere gedachten te zijn gekomen. Eens zullen niet alleen wij, maar allen, geheel Nederland en België en al die andere landen en volkeren die verdrukt werden vrij zijn. Welke mooie vooruitzichten. Nog een tijdje de tanden op elkaar, hier én in Arnhem, én in andere steden en streken.
Intussen weten we waar we aan toe zijn. Naar we hopen zullen de geallieerden de woorden van de voormalige huisschilder, die gebruik makend van een verkeerde mentaliteit en profiterend van de omstandigheden een wereld op haar kop kon zetten, goed in hun oren knopen!


[1] Martien van der Loop (1915-2003) zat destijds 6 weken vast, niet voor het verspreiden van de Sirene maar voor een andere politieke rechtszaak.


Terug
Naar boven